Көзге теріскен (арық түйін, ячмень) шығуы — көздің кірпіктерінің түбіндегі май бездерінің немесе шаш фолликулаларының инфекциясы нәтижесінде пайда болатын ауру. Теріскен көбінесе ісіну, қызару және ауырсынумен көрінеді. Бұл жағдай өте қолайсыздық тудырады және дер кезінде емделмесе, асқынып кетуі мүмкін.
Теріскеннің пайда болу себептері:
1. Бактериялық инфекция: Көбінесе теріскенді тудыратын бактериялар — Staphylococcus aureus (стафилококк).
2. Гигиенаның сақталмауы: Көзді лас қолмен уқалау, ескірген макияжды қолдану, кірпіктерді дұрыс тазаламау.
3. Иммунитеттің төмендеуі: Стресc, ұйқының жетіспеушілігі немесе дұрыс тамақтанбау организмнің қорғаныс қабілетін әлсіретеді.
4. Майлы бездердің бітелуі: Артық май бөлінуі немесе дұрыс тазаланбауы салдарынан май бездері бітеліп қалады.
5. Көз аурулары: Конъюнктивит және блефарит сияқты көздің қабыну аурулары теріскеннің пайда болуына әсер етуі мүмкін.
Теріскенді емдеу және алдын алу шаралары:
Маңызды: Ешқашан теріскенді сығып шығаруға немесе тесуге болмайды! Бұл инфекцияның көзге әрі қарай таралуына әкелуі мүмкін.
Үй жағдайында алғашқы көмек:
1. Жылы компресс:
Таза шүберекті жылы суға малып, оны сығып, көзге 10-15 минут қойыңыз.Мұны күніне 3-4 рет қайталаңыз. Жылы компресс қабынған аймақты жұмсартып, теріскеннің жылдам пісуіне және ашылуына көмектеседі.
2. Антибактериалды көз жақпамайлары мен тамшылар:
Дәріханадан сатып алынған арнайы көз тамшыларын немесе жақпамайларды пайдаланыңыз.Бірақ қолданар алдында дәрігермен кеңескен дұрыс.
3. Таза гигиенаны сақтау:
Қолды жиі жуып, көзге таза қолмен ғана тиюге тырысыңыз.Жастықтың тысы мен сүлгілерді жиі ауыстырыңыз.
4. Дұрыс тамақтану:
Иммунитетті күшейту үшін дәрумендерге бай (әсіресе С және В дәрумендері) өнімдерді тұтыну керек.Стрессті азайтып, ұйқы режимін реттеу маңызды.
Медициналық көмек қажет болатын жағдайлар:
Егер теріскен 5-7 күн ішінде жазылмаса.Көзде қатты ісіну, ауырсыну және көру қабілетінің бұзылуы байқалса.Теріскен жиі қайталанып тұрса.Қабақта үлкен көлемді ісік немесе ірің жиналса.Мұндай жағдайда офтальмолог дәрігерге қаралып, арнайы ем қабылдау қажет. Кейде теріскенді ашу немесе антибиотиктер тағайындау талап етіледі.
Алдын алу шаралары:
Көзді лас қолмен ұстамаңыз.Косметикалық құралдарды жеке пайдаланған жөн.Күнделікті кешкі уақытта макияжды толығымен жуып тастаңыз.Дұрыс тамақтанып, иммунитетті күшейтіңіз.Осы кеңестерді сақтай отырып, теріскеннің алдын алуға және оны тезірек емдеуге болады.
