ХІХ ғасырдың алғашқы жартысында күнбатыстағы көршіміз отты қаруымен сайын даламызға басып кіріп, қазақтың боз бетеге, сұр соқпағын мелдегінен қанға батырды. Қадым заманнан өзгенің озбырлығына көніп көрмеген асау халықтың тақымына қыл-бұрау салып қинап, басына темір бұғау кигізіп, біржолата бағындырғысы келді. Осы сын сәтте қасиетті атамекенді жаттың табанына бастырмаймын деп, Алашқа сауын айтып, қалың қол жиып, жауына қарсы тұрған, басын бәйгеге тігіп, бар ғұмырын ат үстінде өткізген нар тұлға – Қасымұлы Кенесары хан болатын.
Әсілі, Ресей империалистері отаршылдыққа қарсы бірінші сұлтан-төрелердің қарсы тұратынын сезіп, хандық билікті жойғанмен, төрелерге аға сұлтан деген статус беріп, мансапқа таластырып, бір-біріне айдап салып, бағындырып ұстағысы келген. Хандық билікті жойған М.М Сперанский: «Қазақтар шөлейтте өсетін балтамен ұрып сындыра алмайтын сексеуіл ағашы сияқты. Сексеуілді тек бір-біріне ұрып сындыруға болады. Қазақтарды да бір-біріне айдап салып, әлсіретіп барып бастарына құлдықтың қамытын кигізе аламыз» деген тұжырымға келген болатын. Бірақ, Қасым сұлтан мен оның қайсар ұлдарының арман-мұраты орыс отаршылдарының ойлағанынан жоғары тұрды. «Сексеуілді бір-біріне ұрып сындыру» ойынына оңайлықпен жем болғысы келмеді.
1822 жылғы Сібір қазақтарына жүргізілген реформаны мойындағысы келмей, жер жәннаты Көкшетауды тастап, Ресей бұғауына қарсы қоқандықтармен бірігуге Сыр бойына көшіп келді. Алайда, арыдан ойлай алмаған Қоқан билеушілері Қасым сұлтан мен оның ұлдары Саржан мен Есенгелді сұлтандардан қорқып, олардың аңдаусызда көзін жойды. Әйтсе де, Қасым сұлтанның қайсар ұлы Кенесары сұлтан әкесі мен ағаларының жоғын жоқтатқан жоқ. Аз уақыттың ішінде үш жүздің батырларының басын қосып, Ресей мен Қоқан езгісіне қарсы күресуге елді бастап шықты.
