Сарматтар

Сар­маттар ту­ралы де­рек­тер өте аз. Бұл тай­па­ның аты б. з. б. III ғ. бас­тап та­рихқа кірген. Сар­мат тай­па­лар одағы Ба­тыс Қазақстан өңірінде өмір сүрген. Б. з. б.III — б. з. -дың IV ғасы­ры ара­лығын­да То­был мен Ду­най ара­лығын ме­кен­де­ген тай­па­лар. Олар алғашын­да б. з. б. VI­II ғасыр­да «сав­ро­мат­тар» деп аталған. Б. з. б. II ғасыр­дан бас­тап Оңтүстік Орал­ды, Еділ бойын, Қазақстан­ның ба­тыс аумағын қоныс­танған. Б. з-дың IVғ. ғұндар­дан жеңіліп ба­тысқа қарай қоныс аударған. Жа­уын­гер сар­мат тай­па­лары дах (дай) – мас­са­гет, ис­се­дон­дармен ту­ыс­тас бо­лып кел­ген. Сар­маттар тілі иран тілінен түрік тіліне ауысқан. Сар­маттар­дың құра­мын­да рок­со­лан­дар, алаңдар, аорс­тар, си­рак­тар т. б. тай­па­лар болған.
Сар­маттар мәде­ни­еті 3 ке­зеңді қам­ти­ды.
1.ер­те сар­маттар мәде­ни­еті (про­хор)
2.ор­та сар­маттар мәде­ни­еті (сус­лов)
3.кейінгі сар­маттар мәде­ни­еті.