Тершеңдік (гипергидроз) – ағзаның шамадан тыс терлеуі. Бұл құбылыс адамға жайсыздық тудырып, күнделікті өмір сапасын нашарлатуы мүмкін. Тершеңдік көбіне қолтықта, алақанда, табанда немесе беттің аймағында көрінеді.
Тершеңдіктің себептері
1. Біріншілік (идиопатиялық) гипергидроз:
Адамның орталық жүйке жүйесі тер бөлуді белсенді түрде реттейді. Бұл көбіне тұқым қуалаушылыққа байланысты.
2. Екіншілік гипергидроз:
Кейбір аурулар, мысалы, қант диабеті, қалқанша без аурулары, менопауза, семіздік, немесе инфекциялар себебінен пайда болуы мүмкін.
Сондай-ақ, кейбір дәрі-дәрмектер де тер бөлуді күшейтуі ықтимал.
Тершеңдіктің диагностикасы
Дәрігер тершеңдікті анықтау үшін келесі тексерулерді тағайындауы мүмкін:
Медициналық тарихты жинау – аурудың басталу уақытын, себебін және ықтимал триггерлерді анықтау.
Йод-крахмалды тест – тершеңдіктің локализациясын анықтау үшін қолданылады.
Қан және гормоналды талдау – екіншілік гипергидрозды анықтау үшін.
Тершеңдікті емдеу тәсілдері
1. Антиперспиранттар: құрамында алюминий хлориді бар медициналық антиперспиранттар тер бөлуді уақытша тоқтатады.
2. Ионофорез: тер шығуды азайту үшін электрлік ток қолданылады.
3. Ботокс инъекциясы: белгілі бір аймаққа ботулин токсинін енгізу арқылы тер шығаратын бездерді уақытша тоқтатады.
4. Медикаменттер: дәрігер тағайындайтын антихолинергиялық препараттар.
5. Хирургиялық араласу: симпатэктомия (нервтердің бөлігін кесу) ауыр жағдайларда қолданылады.
Тершеңдікпен күресу бойынша кеңестер
Жеке гигиенаға мән беру: күнделікті душ қабылдау, табиғи материалдардан жасалған киім кию.
Дұрыс тамақтану: дәмді, ащы тағамдардан және кофеиннен бас тарту.
Стрессті басқару: тершеңдік көбінесе эмоционалды күйзеліспен байланысты. Йога, медитация сияқты тыныштандыру әдістерін қолдану пайдалы.
Тершеңдікке бейім адамдарға дәрігермен кеңесу маңызды, себебі ол кейде басқа ауыр аурулардың белгісі болуы мүмкін.
