Qazyr.kz порталы
БілімРуханият

Қазақтың көне сөздері

Сурет:everypixel.com

Қазақ тілінде көне сөздер ғасырлар бойы халық ауыз әдебиеті мен дәстүрлерінде сақталып, бүгінгі күнге дейін қолданылып келеді. Бұл сөздер көбіне қазақтың ұлттық мәдениеті, дүниетанымы мен өмір салтын сипаттайды. Міне, солардың бірнешеуі:

1. Қараша үй – көне түркілер мен қазақтарда малшылар мен көшпенділердің қолданатын үйі. Ол көбінесе киізден немесе жүннен жасалатын, тұрақты емес, бірақ жылы әрі жеңіл болатын баспана.

2. Арық – егістік жерді суару үшін қолданылатын арық, су жолы.

3. Қарақат – «қарақат» сөзі бір кезде бақшада өсетін бұл жеміс түрін ғана емес, сондай-ақ жалпы көздің қарасын, «қарақаттай көз» деген тіркестерде кездеседі.

4. Құмалақ – ежелгі қазақтардың болашақты болжау үшін қолданатын әдісі. Бұл сөзді бүгінгі күні де кейбір адамдар халықтық болжамдарда қолданады.

5. Мал-жан – жалпы мал мен жануарлардан тұратын шаруашылықтың негізгі элементтері. Бұл сөздер бұрынғы заманнан бері көшпелі мал шаруашылығын сипаттайтын ұғым ретінде қолданылады.

6. Тұяқ – атты немесе басқа да жануарларды білдіретін көне сөз. Тұяқтың көмегімен қазақтар өздерінің аттарының күшті әрі мықты екенін білдіретін.

7. Бақсы – халық медицинасында және дәстүрлі емшілікте қолданылған көне кәсібі бар адам. Бақсы адамдар ауруды емдеуде, сондай-ақ әртүрлі дәстүрлер мен жоралар жасауға қатысқан.

8. Қазына – көне сөздердің бірі, ол көбінесе байлық, құнды заттар немесе мәдени мұраларды білдіретін термин ретінде қолданылады.

 

Бұл сөздер қазақ халқының тарихы мен мәдениеті жайлы терең білім береді және олардың бірқатары қазіргі кезде де қолданыста болуы мүмкін.

 

Ұқсас жаңалықтар

Қазақстан тарихы тест

Redaktor Site

Сейфолла Оспанов-Бата

Redaktor Site

Абай Құнанбайдың қырқыншы қара сөзі

Redaktor Site

Пікір жазу

Qazyr.kz