Сурет: pixabay.com
Картоп — бүкіл әлемде кеңінен таралған көкөністердің бірі. Оның дәмі мен қоректік құндылығы жоғары, сол себепті де ол күнделікті тағамдарымыздың ажырамас бөлігіне айналған. Бірақ картопты тұтынудың өз артықшылықтары мен зиянды тұстары бар.Ең алдымен зянды тұстарынан бұрын оның пайдалы тұстарына тоқтала кетсек.
Картоптың пайдасы
1. Қоректік заттармен байытылған:
Картоп құрамында витаминдер (C, B6) және минералдар (калий, магний, темір) бар.
Картоп — көмірсулардың тамаша көзі. Ол денеге энергия береді.
2. Клетчатка көзі:
Қабығымен пісірілген картоп құрамында көп клетчатка бар, бұл ас қорытуды жақсартады және ішек жұмысын реттейді.Клетчатка холестерин деңгейін төмендетуге және жүрек-қан тамырлары ауруларының алдын алуға көмектеседі.
3. Калийдің бай көзі:
Картопта калий көп, ол қан қысымын төмендетуге және жүрек денсаулығын жақсартуға көмектеседі.Калий су балансын сақтауға және бұлшықет қызметін қолдауға қажет.
4. Иммунитетті нығайтады:
Картоптағы С витамині антиоксидант ретінде жұмыс істеп, ағзаны зиянды бос радикалдардан қорғайды.Иммундық жүйені күшейтіп, суық тию және инфекциялармен күресуге көмектеседі.
5. Глютенсіз өнім:
Картоп құрамында глютен жоқ, сондықтан глютенге сезімталдығы бар адамдар үшін қауіпсіз тағам.
Ал енді картоптың зиянды тұстарын айтсақ
1. Калориясы жоғары және семіздікке әсері:
Қуырылған картоп (әсіресе фри түрінде) көп мөлшерде май мен калория қосады, бұл семіздікке әкелуі мүмкін.Майлы және тұзды картоп өнімдерін көп тұтыну артық салмақ, қант диабеті, және жүрек-қан тамырлары ауруларының дамуына әсер етуі мүмкін.
2. Гликемиялық индексі жоғары:
Картоптың гликемиялық индексі жоғары, яғни ол қандағы қант деңгейін тез көтереді. Бұл қант диабетімен ауыратын адамдарға зиянды болуы мүмкін.Ақ картопты көп тұтыну инсулин деңгейінің артуына әкелуі мүмкін.
3. Соланиннің болуы:
Картоптың жасыл түсті жерлерінде немесе өнген бөлігінде соланин деп аталатын уытты зат бар, ол улануға себеп болуы мүмкін.Соланин асқазанның ауырсынуын, жүрек айнуын, құсуды және бас ауруын тудыруы мүмкін. Сондықтан өнген немесе жасыл картопты тұтынбаған жөн.
4. Асқазан-ішек жолына әсері:
Кейбір адамдарда картоп газ түзілуін және ісінуін тудыруы мүмкін.Қуырылған картопты жиі тұтыну ас қорыту жүйесіне зиян келтіруі мүмкін.
Картопты қуырғаннан ғөрі, буға пісіріп жеу адам ағзасына пайдалы.Қуырылған картопты азайтып, оның орнына қайнатылған немесе буға пісірілген түрлерін таңдаған жөн.Сондай-ақ,картопты артық тұз бен майсыз дайындау пайдалырақ.
