Абайдың қырық төртінші сөзі
Адам баласының ең жаманы талапсыз. Талап қылушылар да неше түрл ері болады. Һәм талаптын өзі де түрлі-түрлі. Һәм сол талаптардың қайсысының соңына түссе де, бірінен-бірі өнерлі, тұрлаулырақ келеді. Уа,лекин адам баласы я та- лапты, я талапсыз болсын, эйтеуір «бәрекелдіні ке рек қылмайтұғыны бол- майды…
Талаптың ішінде адам баласы көбінесе басына кадыр іздеп, сол талапта болады. Біреу мал қуып жатыр. Сараңдықпен, арамдыкпен, әйтеуір мал тапсам, «Мал тапқан ердің жазығы жоқ», «Малдының беті жарық» дейтұғын мақалға сеніп, малдыны сөге алмайды деп, бұл мал һәм пайда, һәм қасиет болады бойыма дейді. Адамдыққа, ақылға қарағанда, ол көңіл жиіркенетұғын іс. Осыған орай біреу ер атанамын, біреу қажеке атанамын, біреу молдеке атанамын, біреулер білгіш атанамын деп, сол харекетте жүр. Әрқайсысы қазаққа яки бірі бар, бірі жок болса, бағанағы екі бұлдамақта болып, басына «осыным бірсыпыра елеу азық болар» деген талаппенен жүр….
