Мүфтият: “Квадробер” болу – шариғатқа қайшы
Қазақстан Мұсылмандары Діни Басқармасы (ҚМДБ) жануарларға еліктеп, “квадробер” болуға шариғат бойынша тыйым салынатынын мәлімдеді. ҚМДБ өкілдерінің айтуынша, адамның өзін ардақты жаратылыс ретінде құрметтеуі оның жаратылыс мақсатына сай әрекет етуін талап етеді. Жануарларға тән сипаттарды әдейі қабылдау – адамның болмысын төмендетіп, Алланың жаратқан кемел табиғатын өзгертуге талпыныс болып саналады.
Адамның ардақтылығы мен міндеті
Исламда адам баласы ерекше құрметтелген жаратылыс деп танылады. Алла Тағала Құранда былай дейді:
“Біз адам баласын ардақтадық…” (Исра сүресі, 70-аят). Осы аяттан көрінгендей, адамға тән ар-намыс, қадір-қасиет бар. Бұл ардақтылық адамның жүріс-тұрысы мен әрекеттерінде көрініс табуы тиіс. Адам өзіне тән қасиеттерден бас тартып, жануарларға еліктесе, ол өзін төмендеткені.
Квадробер құбылысы және оның мәні
Кейінгі жылдары әлемде “квадробер” деп аталатын құбылыс байқалуда. Бұл адамдар жануарларға еліктеп, төрт аяқтап жүруді, солардың қимылдарын қайталауды сәнге айналдырып жатыр. Мұндай әрекеттердің бірқатары әлеуметтік желіде таралып, кейбір адамдар арасында қызығушылық тудыруда. Алайда ҚМДБ өкілдері мұндай үрдістер шариғатқа қатаң қайшы екенін атап өтті.
ҚМДБ мәлімдемесінде былай делінген:
“Адам баласының жануарларға тән әрекеттерді әдейі қайталап, өзін солардың деңгейіне түсіруі – бұл өзін ардақтау емес, қорлау. Алла Тағала адамды ең көркем бейнеде жаратқан. Сондықтан мұндай әрекеттер исламның қағидаларына, шариғат үкімдеріне толықтай қайшы.”
Жаратылысты өзгерту – шариғатқа қарсы әрекет
Исламда адамның табиғи болмысын өзгертуге талпынысқа теріс көзқарас бар. Алла Тағала әрбір жаратылысты белгілі бір мақсатпен, тәртіппен және теңгеріммен жаратқан. Құранда шайтанның адамдарды адастыру үшін жаратылысты өзгертуге мәжбүрлейтіні туралы ескерту бар:
“Мен оларға әмір етемін, сонда олар Алланың жаратқанын өзгертеді…” (Ниса сүресі, 119-аят).
Бұл аятқа түсініктеме берген ғұламалар адамның табиғи болмысын әдейі өзгерту немесе оған қарсы әрекет ету шайтанның ықпалына түсумен тең екенін айтады.
Мүфтияттың ұсынысы
ҚМДБ өкілдері ата-аналарды, ұстаздарды және қоғамды жастарды мұндай теріс әрекеттерден сақтандыруға шақырды. Олар адамның рухани және материалдық тұрғыдан өзін дамытуы, білімге ұмтылуы, ізгі істермен айналысуы оның ең басты міндеті екенін еске салды.
Қорытындылай келе, “квадробер” болу сияқты әрекеттер шариғатқа ғана емес, адамның ар-намысы мен табиғи болмысына да қайшы келеді. Ислам адамның өзін қадірлеп, өз болмысын жоғары ұстауды міндеттейді. Сондықтан мұндай әрекеттерден аулақ болу – әрбір мұсылманның міндеті.
